Waarom vegan?

Veganisme is populair de laatste tijd

Wat is veganisme? Waarom vegan worden?

Sinds begin 2019 eet ik vegan. Om specifieker te zijn: whole food plant-based. Veganisme is de laatste jaren in België populairder gegroeid. In 2014 identificeerden 12% van de Belgen zich als veganist. In 2020 is dit aantal gegroeid naar bijna 25%. Ook ik zie mezelf sinds begin 2019 als vegan. Wat is veganisme nu eigenlijk en waarom is veganisme gangbaarder anno 2021?

Veganisme was vroeger meer bekend onder de hippies en wereldverbeteraars. En dat is ook geen wonder, want de beweging is inderdaad gestart in de alternatieve scene, waarin men voornamelijk uit dierenliefde besloot om alle dierlijke producten uit te sluiten. Niet alleen als het om voeding gaat, maar ook kleding, meubels en verzorgingsproducten.

Met de komst van een nieuwe generatie die zich meer bemoeit met het maatschappelijk debat rond dierenleed en klimaat groeide het aantal veganisten gestaag. Voornamelijk jongeren besloten dierlijke producten uit te sluiten. Ook het wetenschappelijk onderzoek rond longevity toonde resultaten die in het voordeel spraken van plantaardige voeding. Longevity onderzoekt hoe wij genieten van een lang gezond leven. De resultaten van de studies waren grofweg dat plantaardige voeding, voldoende beweging en kwalitatieve sociale relaties belangrijke ingrediënten zijn voor een lang gezond leven.

Tegenwoordig is het veel meer mainstream om minder of geen vlees te eten. Mede gevoed door de resultaten van de onderzoeken naar longevity, de oorzaken van het klimaatprobleem en hogere aandacht voor dierenleed werd veganisme langzaam populairder.

Maar veganisme wil niet noodzakelijk zeggen dat dit ook echt gezonder is. Door de toenemende populariteit lanceren multinationals als Unilever een reeks vegan producten. Whole food plant-based is een stroming binnen veganisme die zich echt richt op het gezondheidsaspect van plantaardige voeding.

Uit vele onderzoeken is bewezen dat het eten van veel verschillende groenten, fruit, bonen, noten, zaden en graanproducten een positieve invloed hebben op onze gezondheid. Het grootste kenmerk is dat dit onbewerkte producten zijn. Dit betekent dat er geen bewerking nodig is om het eetbaar te maken.

Dit betekent niet dat je met een whole food plant based voedingspatroon je alleen maar rauwe groenten eet. Het is geen leven als een konijn. Er is namelijk een verschil tussen bewerking en bereiding.

Bewerkt, of geproduceerd voedsel is voeding waarbij verschillende ingrediënten worden samengevoegd, waardoor er een nieuw product ontstaat.

Bereiding is de manier waarop eten klaargemaakt word. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een wortel. Ik kan de wortel rauw eten, maar ook wokken of in de oven leggen. Het natuurlijke product blijft bestaan, maar word op een andere manier bereid om op te eten.

Het is dus mogelijk om groente op veel verschillende manieren te bereiden, waardoor er zeer smakelijke gerechten ontstaan.

Waarom vegan?

Wij zijn begonnen met gezond eten rond de periode dat Tine met haar diëtist-opleiding begon. Met haar groeiende kennis over voeding verbeterde we ons eigen voedingspatroon. Dit zorgde al voor minder vlees, meer groente en fruit bij onze maaltijden en tussendoortjes.

Sinds ik mijn trainingen voor mijn eerste Ironman in 2018 begon ben ik op zoek naar verbetering van mijn gezondheid. Ik gebruik triatlon om gezonder te leven. Daarbij zoek ik naar zaken die beter kunnen. Na mijn eerste seizoen mezelf te trainen ging ik op zoek naar een coach in voorbereiding om mijn eerste volledige Ironman.

Tijdens mijn voorbereiding op de #IMMT verminderde ik mijn alcoholgebruik drastisch.

In de aanloop naar IMMT merkte ik op dat een aantal duursporters vegan waren. Aangezien ik fitter en sterker wilde worden, stelde ik Tine na het finishen van mijn Ironman voor om vegan te eten. Tine was, na wat onderzoek hoe plantaardig voedingspatroon de gezondheid verbeterd, overtuigd. Sindsdien eten we zoveel mogelijk natuurlijke, onbewerkte producten.

Ik deed dat voorstel ik klein beetje uit onwetendheid, maar sindsdien leerde ik waanzinnig veel over de invloed van voeding op onze gezondheid, het klimaat en welzijn van dier en planeet.

• Ik leerde dat we door ons westers voedingspatroon eigenlijk onze eigen ziekten veroorzaken. Ze worden ook welvaartsziekten genoemd, omdat deze relatief veel voorkomen in delen van de wereld waarin veel geproduceerd voedsel op het menu staat. We spreken dan over suikerziekten type 2, hart- en vaatziekten en artrose bijvoorbeeld. Recent onderzoek toont aan dat ook Parkinson en dementie kunnen worden veroorzaakt door het consumeren van veel bewerkt voedsel.

• Ik leerde dat een aantal van deze ziekten niet noodzakelijk genetisch bepaald zijn, zoals word gezegd van hartaandoeningen. Het is meer de levensstijl die word doorgegeven van generatie op generatie die het risico op hartaandoeningen verhoogd en niet noodzakelijk de genen.

• Ik leerde dat de productie van vlees voor een groot deel bijdraagt aan de uitstoot van broeikasgassen. Als we de planeet willen redden is minder dierlijke producten consumeren een effectieve manier.

• Ik leerde dat de productie van dierlijke producten zo inefficiënt is, dat het vergelijkbaar is met een etentje met 7 gerechten op het menu. Er worden alleen 5 gerechten bij het afval gegooid, voordat je er ook maar een hap van nam. Om vee eten te geven word er namelijk landbouwgrond gebruikt. De gewassen op deze grond worden als voer aan dieren gegeven. De hoeveelheid voer die nodig is om dierlijk voedsel voor mensen te produceren is zeer inefficiënt. Als we dezelfde grond gebruiken om gewassen te verbouwen als voedsel voor mensen, voorzien wel meer monden van eten.

Bovenstaande redenen staan nog apart van het dierenleed dat onherroepelijk gepaard gaat met de productie van dierlijke producten.

Dit zijn de redenen waarom ik vegan werd en waarom ik nog steeds probeer om zoveel mogelijk whole food plant based eet. Iedereen heeft een andere motivatie om vegan te worden. Dierenleed, gezondheid, klimaat, allergieën.

Dit betekent niet dat je 100% vegan moet zijn. Als jij levenslang 95% vegan bent, heeft dit al een enorm verschil. Start met kleine veranderingen waarvan je nieuwe gewoonten maakt. Ik schakelde ook niet van de een op de andere dag over van een voeding waarin vlees en yoghurt voor een groot deel van mijn calorieën zorgden.

Maak kleine verbeteringen om je voeding gezonder te maken, zodat de verandering blijvend is. Het is de enige manier om op lange termijn gezond te blijven eten.